Halol mehnat qilib xor bo'lgan usta

Qishloqda anchagina nom chiqargan usta shahardan katta buyurtma oldi. Shaharlik bir boyni yangi olgan hovlisida yangi solmoqchi bo'lgan uyini g'ishtidan to tomigacha qilib berish kerak ekan. Usta xursand bo'lib uchta shogirdini yoniga olib aytilgan vaqtda aytilgan manzilga yetib keldi. Uy egasi ham xushchaqchaq samimiy inson ekan ustalarni yaxshi kutib olib mashinasida ish joyiga olib bordi. So'ngra yaxshilab tushintirdi.

- Xullas gap bunday ustaka shu ko'rib turibsiz mena shu uy, poydevori qurilgan, g'ishtlar hammasi poydevor atrofiga terilgan avval g'ishtni urasizlar so'ng tusin tashlab tomini yopib berasizlar dedi. Xisob kitobni ishni qilib bo'lganlaringizdan keyin qilamiz. Xo'sh anavi ikki xonali uyni birida ovqatlanasizlar ikkinchisida yashaysizlar deya - vaqtinchalik solingan xujrani ko'rsatdi. Shogirdlar bir birini turtishib xujraga kirishga shoshilishdi.

- Xa aytganday ovqatni keliningiz shu yerga kelib tayorlab beradi. Xamma sharoit bor kechki ovqatni xam o'zi tayorlab berib kechqurun ketadi - dedi.

Usta xursand bo'lib nima deyishini ham bilmay qoldi.

- Xullas xammasi tushinarli deya yana gap boshladi ustani indamay turganini ko'rgan uy egasi. Men doiymiy bu yerda bo'lmayman ish yuzasidan Toshkentda bo'laman har haftada kelaman kelganimda ish yuzasidan maslaxatlashamiz nima kamchilik bo'lsa kelinigizga aytasiz - dedi.

Shunday deya uy egasi xayirlashib ketdi. Usta xam kiyimlarin almashtirib chiqib shogirdlarini loy qilishga buyyurdi. Loyni qilishib bo'lgach bet qo'lini yuvishib kechki ovkqatga tayorgarlik qilisha boshlashdi. Boya uy egasi kelini ertaga kelishini buguncha o'zlari eplab turishni tayinlagan edi. Ovqatni yeb bo'lishgach darrov yotib uxlashdi. Ertalab saxar turib g'isht urishni boshlab yuborishdi. Soat o'nlarga yaqin kelin kelib ovkatga urina boshladi. Xullas ishlar boshlanib ketdi.Yigitlar qo'li qo'liga tegmay ishlashardi. O'n kun deganda devorni tiklashib tomga urinisha boshlashdi. Bir kuni kun qizdirgandan qizdirib usta chanqab ketib suv ichish uchun bir muddatga pastga tushdi. Oshxonaga kirib endi suv olib ichmoqchi edi kelin:

- Ustaka suv ichmang mana yaxna choy tayerlab qo'ydim shuni iching deya shisha idishdagi choydan chinniga quyib uzatdi. Usta miriqib choyni ichib bo'lib endi o'rnidan turmoqchi edi kelin to'xtatdi.

- Ustaka kunni qizdirishini qarang biroz yonboshlab dam oling - dedi.

- Eee kelin yonboshlab yotsak ishni kim qiladi deya o'rnidan yana qo'zg'almoqchi bo'lganda kelin bu safar qo'lidan ushlab to'xtatdi.

- Muncha o'zingizni qiynaysiz jonim deya kutilmaganda ustani quchog'iga o'tirib oldi. Usta dovdirab qoldi.Turib ketmoqchi bo'ldi lekin qandaydir kuch uni stulga mixlab qo'ygandi. Quchog'idagi malak uni xushidan ayirgan edi. O'zi bilmagan xolda ayolni quchoqlab o'pa boshladi. Ayel juda kuxlik edi. Usta qirk besh yoshga kirib xali bunaqasini ko'rmagan edi. Uni xozir beshta bolasi ham ko'ziga ko'rinmasdi. Bir payt ayol kiyimini yecha boshladi usta butunlay tugadi lekin pishqirib oldinga borishini qo'ymasdi. Ish bitgach sal o'ziga kelib kiyimini kiyib tashqariga chiqdi. Shogirdlar berilib ishlashardi. Kechga yaqin ishni tugatishib pastga tushishdi. O'sha kundan boshlab usta xar kuni sal salqinlash baxonasida pastga tushib turadigan bo'ldi. Kunlar o'tib ishni xam yakunlashdi. O'sha kuni uy egasi xam kelib birga ovqatlanishdi. Shogirdlar turib ketgach uy egasi:

- Xotin pulni olib chiq ustakani rozi qilaylik degandi. Xotini:

- Dadasi meni o'zim ustakani rozi qilib qo'ydim tug'rimi ustaka dedi. Usta chuchib ketib:

- Xa to'g'ri dedi.

- Bo'lmasam duo qilaylik dedi uy egasi.

Duo qilishib tashqariga chiqishdi. Uy egasi ketgach usta shogidlarini yig'ib:

- Xo'jayin pul olib kelmabdi ertaga olib kelarkan dedi.

Ertasiga ertalab saxar o'rnidan turib:

- Men ertaga kelaman deb shu ketgan bo'yicha ropa rosa uch kundan keyin keldi. Ko'lida pul bilan keldi.

- Mana ish haqilaring deya shogidlarini oldiga ko'ydi. Xujayin pulni berdi dedi.

Aslida esa o'zi qishloqqa borib ona bola sigirini sotib pulini olib kelgandi. U yaxshi hamki bu ishni xech kim bilmadi deb o'yladi. Ammo u bir narsani uy egasi uni chuv tushirib xotinim deb bir fohisha ayolni olib kelganini buni hammasi uyushtirilganini bilmasdi.